Chiều 23/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị “Phát triển thị trường khoa học và công nghệ (KH&CN) đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập”. Tham dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; lãnh đạo các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, các viện nghiên cứu, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại trụ sở Chính phủ, kết hợp trực tuyến tại điểm cầu 63 tỉnh, thành phố.

Tại điểm cầu Cao Bằng, đồng chí Hoàng Xuân Ánh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì. Tham dự có lãnh đạo một số sở, ban, ngành.

Các đại biểu dự Hội nghị tại điểm cầu Cao Bằng

Theo báo cáo trung tâm của Bộ KH&CN, thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, với sự tận tâm, tinh thần sáng tạo và nỗ lực bền bỉ của đội ngũ cán bộ KH&CN, cùng sự hợp tác ngày một sâu rộng của các doanh nghiệp, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở nước ta đã tạo ra nhiều thành tựu KH&CN hiện đại được ứng dụng nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực sản xuất kinh doanh và đời sống xã hội. Hiện nay, cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN có khoảng 22.500 thông tin về nguồn cung công nghệ, 365.000 thông tin về sở hữu trí tuệ. Nhu cầu đổi mới thiết bị, công nghệ của doanh nghiệp Việt Nam cũng tăng nhanh trong thời gian qua. Tính đến nay, cả nước có 79 cơ sở ươm tạo, 29 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, khoảng 138 trường đại học/cao đẳng tổ chức về hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Đồng chí Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng nêu lên những tồn tại, các vướng mắc cần tháo gỡ như: Hành lang pháp lý cho sự vận hành của thị trường KH&CN đã được hình thành, tuy nhiên còn thiếu và chưa đồng bộ với các pháp luật liên quan; thị trường KH&CN Việt Nam phụ thuộc chủ yếu vào nguồn cung công nghệ từ các quốc gia đang phát triển, trình độ công nghệ ở mức trung bình thấp; nhu cầu ứng dụng và đổi mới công nghệ của doanh nghiệp tăng cao nhưng khó tiếp cận với nguồn cung công nghệ có chất lượng; các tổ chức trung gian của thị trường KH&CN chưa được quan tâm đầu tư đúng mức. Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng đề ra 7 giải pháp chủ yếu để phát triển thị trường KHCN.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận, làm rõ những khó khăn vướng mắc, nhất là về thể chế, cơ chế, chính sách phát triển thị trường KHCN. Đồng thời, đề xuất các giải pháp và có một số khuyến nghị chính sách của các chuyên gia như: Tập trung phát triển các tài sản cần thiết như hạ tầng cơ sở dữ liệu số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn; có ưu đãi nguồn vốn vay và thuế cho phát triển công nghệ cao, công nghệ xanh hoặc công nghệ cao kết hợp công nghệ xanh để thúc đẩy phát triển công nghệ lõi nội tại; ưu đãi thuế cho doanh nghiệp Việt Nam sử dụng công nghệ cao và xanh; cho phép xây dựng, triển khai đề án thí điểm chính sách đủ mạnh và xuyên suốt trong giai đoạn trung hạn nhằm tháo dỡ các rào cản, vướng mắc đang ghi nhận trong quá trình thương mại hóa kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước hiện nay…

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Nhu cầu đổi mới công nghệ của doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới là rất lớn, trong đó, hoàn thiện thị trường khoa học công nghệ là giải pháp trung tâm, có tính căn cơ lâu dài để hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh. Để phát triển thị trường khoa học công nghệ, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung hoàn thiện môi trường pháp lý, đẩy mạnh nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn cho phát triển thị trường khoa học và công nghệ. Nâng cao năng lực hấp thụ, làm chủ và đổi mới công nghệ của doanh nghiệp. 

Về thúc đẩy phát triển nguồn cung của thị trường khoa học công nghệ, cần hình thành các kênh nhập khẩu công nghệ tiên tiến, ưu tiên công nghệ từ các nước phát triển; hỗ trợ nhập khẩu, giải mã các công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch có giá trị nền tảng. Đồng thời tập trung phát triển các tổ chức trung gian có vai trò đầu mối trong mạng lưới, có khả năng cung cấp các dịch vụ công có tính hệ thống; các tổ chức trung gian tại các viện nghiên cứu, các cơ sở giáo dục đại học, nhất là tại các đại học quốc gia, đại học vùng, các trường đại học trọng điểm; tại các tổ chức KH&CN lớn, liên ngành hoặc đa ngành về kỹ thuật và công nghệ và tại các hiệp hội ngành hàng. 

Thủ tướng đề nghị quan tâm, phát triển nguồn nhân lực, hạ tầng quốc gia cho thị trường khoa học công nghệ; thúc đẩy các hoạt động hợp tác quốc tế, trong đó tập trung vào thúc đẩy chuyển giao, làm chủ và phát triển công nghệ từ nước ngoài vào Việt Nam trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên. Xây dựng các chính sách để khuyến khích việc chuyển giao công nghệ từ các doanh nghiệp FDI sang các doanh nghiệp phụ trợ trong nước.

Dương Liễu